Blog Coin, Forex, Chứng Khoán – Trade.Edu.Vn

Nhiều bạn thắc mắc làm sao các nhà đầu tư riêng lẻ lại có thể đấu lại nhóm nhà đầu tư tổ chức bán không trong vụ GameStop. Họ có vũ khí gì?
Trước khi đi sâu vào sự việc này, chúng ta cần tìm hiểu một số khái niệm.

Quyền chọn mua – Call option

Như đã nói ở stt trước về bán khống (short sale) là một công cụ của thị trường chứng khoán phái sinh (TTCKPS). Nhưng thực ra TTCKPS có 4 công cụ là : Hợp đồng tương lai (future contract), Hợp đồng kỳ hạn (forward contract), hợp đồng quyền chọn (option) và Hợp đồng hoán đổi (swap). Tôi đã giải thích về Hợp đồng tương lai (future contract), Hợp đồng kỳ hạn (forward contract) trong stt ngày 21/4/2020 giải thích về tại sao giá dầu WTI lại giảm. Còn bán khống chứng khoán phái sinh thực ra cũng là dạng hợp đồng tương lai.

Vậy còn quyền chọn (option) là gì?

Đối với công cụ Quyền chọn, người nắm giữ có quyền chọn lựa nhưng không bắt buộc để mua hoặc bán một CP (hoặc tài sản) tại một thời điểm trong tương lai, theo một mức giá được xác định trước, đổi lại họ phải chịu một phí tổn cho người bán quyền.

Để dễ hiểu, thí dụ tôi thích CP X, với giá thị trường của X là $10/cp. Tôi dự đoán giá X có thể tăng gấp đôi trong vòng 1 tháng. Vì thế tôi hợp đồng quyền chọn mua X với giá $15/cp sau 30 ngày và phải chịu phí $2/cp. Hợp đồng thường tính cho 100 cp. Vì thế tôi phải trả trước 100 x 2= 200 tiền phí.

Sau 30 ngày có các kịch bản sau:

– giá X tăng 22/cp. Như vậy tôi được mua 100 cp X với giá 15 và cộng với 200 phí trả trước, tôi đã tốn 15 x 100 + 200 = 1.700. Tôi bán 100 cp theo giá thị trường 22 x100 =2200. Như vậy tôi lải 2200 – 1.700 = 500. Như vậy với kịch bản này, tôi chỉ cần bỏ ra 200 trả phí và được lải 500 (vì thực ra tôi không cần bỏ tiền ra mua rồi bán).
– giá X tăng 17/cp. Như vậy tôi huề vốn vì 17 x100 – 15 x 100 – 200 = 0
– giá X giảm 8. Tôi từ bỏ quyền mua và mất phí $200 đã trả.

Tuy nhiên thay vì lấy lợi nhuận 500, tôi cũng có thể chọn mua và giữ lại số cp X để chờ lên giá.
Như vậy có thể nói, ngược lại với bán khống cho rằng thị trường sẻ đi xuống, quyền chọn mua dự đoán thị trường đi lên.
Và cái hay là tỷ suất sinh lời trên vốn đầu tư rất cao (500/200 = 250%) so với mua bán cp trên thị trường chính thống.

Quay lại trường hợp của GameStop, trước đây thường các nhà đầu tư riêng lẻ không thể đấu lại các nhóm đầu tư tổ chức như các quỹ, do họ ít vốn, ít thông tin…. Nhưng khởi đầu trên diễn đàn Reddit r/wallstreetbets, một nhóm đầu tư riêng lẻ có thành viên trên 2 triệu người, đã đề xuất một kế hoạch hành động thông minh. Họ dùng quyền chọn mua và thông thường thì rủi ro của quyền chọn mua chính là mất phí. Nhưng. Một cái nhưng trùng hợp là trên Robinhood – một sàn giao dịch của các nhà đầu tư riêng lẻ lại miễn phí. Haha. Thời cơ đây rồi. Và thế cuộc chiến nổ ra như chúng ta thấy. Đến nỗi Robinhood phải cấm và hạn chế giao dịch GME với khách hàng của họ.

Vậy tại sao Robinhood lại miễn phí? họ sống nhờ quảng cáo?

Không. Robinhood chính xác là Robinhood Markets, Inc. được thành lập18 tháng 4, 2013, đã nhắm vào thị trường các nhà đầu tư riêng lẻ với tôn chỉ free.
Khi Robinhood tham gia thị trường đã khiến các nhà môi giới khác điều chỉnh lại chính sách của mình và củng free. Bởi vì Robinhood không sống bằng phí mà sống bằng cái gọi là “payment for order flow” (PFOF)từ các market maker như Citadel. Nói một cách đơn giản, PFOF là một loại phí mà các anh tay to như Citadel trả cho Robinhood để biết xu hướng thị trường.

Vậy Citadel cần biết xu hướng thị trường để làm gì.? Khi nhìn vào bảng TTCK, chúng ta thấy có bên mua và bên bán. Lệnh có khớp hay không thì những công ty môi giới như Citadel mới có phí. Citadel chơi cả hai, khi họ biết được xu hướng các nhà đầu tư riêng lẻ định mua bán ra sao, họ khai khác phía bên kia để hưởng lợi. Hai hình dưới đây cho thấy Citadel trả cho Robinhood bao nhiêu và doanh số mua bán của họ ra sao.
Các nhà đầu tư riêng lẻ, bị bức bối khi phải ở nhà vì đại dịch, đầu tư kiếm tiền thì biết mình bị các anh tay to phối hợp với nhau chơi. Lúc trước không làm gì được. Nhưng khi mà các quỹ bán khống, ra sức bán đến 71.2 triệu cp trong khi GME chỉ có lưu hành 69.7 triệu cp. Việc này như thêm dầu vào lửa. Họ quyết tâm phải cho bọn short saler biết tay vì dám chạm đến thương hiệu huyền thoại một thời của họ. Phải nói, mọi việc bổng trùng hợp đến kỳ lạ làm chao đảo cả một thị trường, Khiến các tay to phải tạm thời dừng lại.

Vậy đó, thật thú vị khi chúng ta hiểu rõ bản chất sự việc. Mọi công cụ nếu biết sử dụng tốt đều mang lại kết quả mong muốn.

(Fb Lai Ho)