Điều cần biết khi tham gia thị trường Coin: Lựa chọn sàn giao dịch

Một trong những vấn đề tối quan trọng khi tham gia vào thị trường mua, bán các đồng coin, thì việc chọn sàn giao dịch là một việc cần làm đầu tiên và vô cùng quan trọng. Củng như khi tham gia mua bán trên thị trường chứng khoán, bạn phải lựa chọn một công ty chứng khoán làm môi giới và đặt lệnh, nhưng cái khác ở đây là thị trường coin lại là một thị trường mang tính toàn cầu, cho nên bạn sẽ gặp rất nhiều khó khăn về rào cản ngôn ngữ, về pháp luật, về kinh nghiệm… Nói chung, rất khó để chọn lựa và một khi chọn lựa không đúng thì như người ta thường nói :”đã giao trứng cho ác”. Lúc này, bạn sẽ gặp rất nhiều rủi ro và phiền toái. Bạn có thể mất sạch tiền vì chủ sàn ôm tiền biến mất như chuyện vừa xảy ra gần đây với sàn Thodex ở Thổ nhĩ Kỳ khiến cho 390.000 nhà đầu tư thiệt hại khoảng 2 tỷ USD. Hoặc bạn không thể rút tiền, hay đặt lệnh mua bán nhưng không thực hiện được…

Vậy làm sao để lựa chọn đúng sàn giao dịch?
Sàn giao dịch, có hai dạng chính là sàn tập trung và phi tập trung.

Các sàn tập trung có hoạt động tương tự như một ngân hàng, khi tham gia, bạn sẽ có địa chỉ ví như là số tài khoản tại ngân hàng và số tiền khi bạn nhìn thấy trong ví sẽ tương tự như là sao kê tài khoản. Mọi giao dịch đều được quản lý tập trung, cho nên khi bạn chuyển tiền của bạn cho ai đó hoặc mua, bán các đồng cũng chẳng khác cách bạn dùng tiền VND đi mua USD của ngân hàng. Vậy thì rủi ro của sàn tập trung chính là khi sàn bị sập thì nguy cơ tiền của bạn củng tiêu. Nhưng khi bạn có nhu cầu dùng tiền pháp định (fiat money) như USD để mua các đồng tiền mã hóa như BTC chẵng hạn, các sàn cần phải liên kết đến tài khoản của ngân hàng, đến các thẻ tín dụng hoặc ghi nợ của bạn… để thực hiện các giao dịch cho bạn. Cho nên đa phần các sàn có các hoạt dộng này đều là sàn tập trung.

Còn sàn phi tập trung (DEX) là các sàn hoạt động theo nguyên tắc phi tập trung theo kiểu hàng ngang, các giao dịch sẽ chạy thẳng từ ví này sang ví kia thông qua các hợp đồng thông minh (smart contract) và tiền nằm trong ví của bạn là do bạn quản lý. Chỉ khi bạn quên địa chỉ ví và mật khẩu là bạn mất tiền. Có thể nói, loại sàn này có độ rủi ro thấp hơn và khó ai có thể lấy được tiền của bạn, ngoại trừ trường hợp sàn bị hack, mà việc này thì đâu cũng như nhau. Do khi tham gia, bạn buộc phải có ví, nghĩa là bạn đã có coin, nên các sàn này thường thích hợp dùng cho nhiều hình thức giao dịch khác như hoán đổi (swap), cho vay (lending), hoặc khai thác sinh lợi (yield farming)… nhưng không thể dùng tiền pháp định để mua coin và ngược lại.

Vậy thì tùy theo loại hình giao dịch gì mà bạn cần sẽ quyết định phải dùng loại sàn cho phù hợp.
Tuy nhiên, trong cùng một dạng sàn, thí dụ như sàn tập trung, thì làm sao để đánh giá?

Sau đây là các tiêu chí thường dùng để đánh giá về độ tốt của một sàn:

• Mức độ an toàn của sàn.
• Tính đa dạng : có bao nhiêu loại coin.
• Khu vực địa lý: có quy định hạn chế hay không? Ở VN tham gia có được không?..
• Loại hình thanh toán: Có nhiều lựa chọn không? Như có thể chọn lựa thanh toán bằng thẻ credit, debit, paypal hay phải có tài khoản đúng quy định?
• Các giới hạn về giao dịch và tính thanh khoản: như có thể giao dịch tối thiểu, tối đa là bao nhiêu? Có thể chuyển đổi về tiền pháp định nhanh không?
• Các thông số của sàn: như Tổng lượng giao dịch trong 24h và số thị trường.

Có thể tham khảo tại trang https://coinmarketcap.com/rankings/exchanges/.
Dưới đây là thông tin của 3 sàn giao dịch được đánh giá tốt nhất.
Đầu tiên phải kể là sàn Binance – Đây là Sàn được đánh giá là sàn tốt nhất về mọi mặt với điểm đánh giá (exchange score) theo coinmarketcap.com là 9.9. Sàn này có tổng cộng khoảng 200 danh mục đồng coin và có cả đồng tiền riêng của sàn là đồng Binance Coin. Theo số liệu ngày hôm nay thì tổng giá trị giao dịch trong vòng 24h là 36 tỷ USD, hàng tuần có 34,690,815 lượt người ghé, hổ trợ 46 đồng tiền pháp định

Các điểm mạnh của sàn Binance

• Quỹ tài sản an toàn cho người dùng (SAFU) đảm bảo người dùng khỏi bị đánh cắp tiền
• Native Binance Coin (BNB)
• Khoảng 200 loại tiền điện tử để giao dịch
• cung cấp một loạt các dịch vụ như giao dịch ký quỹ, giao dịch hợp đồng tương lai, v.v.
• 0,1% phí giao dịch cố định
Nhược điểm của Binance
• Cư dân Hoa Kỳ phải sử dụng Binance.us với 80 loại tiền điện tử có sẵn
• Do chú trọng việc bảo mật cao, nên có các vấn đề tiềm ẩn với xác minh ID, quy trình xác minh 2FA và ID có thể mất khá nhiều thời gian để thiết lập
• Dịch vụ khách hàng phản hồi chậm
Sàn Kraken – Sàn này được đánh giá là sàn có dịch vụ khách hàng tốt nhất với điểm đánh giá (exchange score) theo coinmarketcap.com là 8.4. Theo số liệu ngày hôm nay thì tổng giá trị giao dịch trong vòng 24h là khoảng 1.8 tỷ USD, hàng tuần có 5,372,402 lượt người ghé, hổ trợ 7 đồng tiền pháp định.

Điểm mạnh của sàn Kraken

• Hỗ trợ khách hàng tuyệt vời
• Có sẵn trên toàn thế giới
• Danh tiếng mạnh mẽ
• Rút tiền ngân hàng nhanh chóng
• Phí giao dịch thấp đáng kể
• giao dịch kín đáo thông qua tính năng dark pool

Nhược điểm của Kraken

• Một số lỗi và sự cố
• Không phải là lựa chọn lớn nhất của các loại tiền thay thế
• Giao diện người dùng kém thân thiện
Coinbase – Đây là sàn được đánh giá như là sàn tốt nhất cho người mới bắt đầu tham gia thị trường và người mua Bitcoin, với điểm đánh giá (exchange score) theo coinmarketcap.com là 8.7. Theo số liệu ngày hôm nay thì tổng giá trị giao dịch trong vòng 24h là khoảng 3.5 tỷ USD, hàng tuần có 5,263,535 lượt người ghé, tuy nhiên chỉ hổ trợ 3 đồng tiền pháp định mạnh là USD, EUR và GBP.

Điểm mạnh của sàn Coinbase

• Giao diện người dùng trực quan gần như hoàn hảo và dễ hiểu thích hợp cho người mới bắt đầu cũng như các chuyên gia
• Nơi tốt nhất để mua Bitcoin
• 30 triệu người dùng trên toàn thế giới
• Chấp nhận thẻ ghi nợ, thẻ tín dụng và chuyển khoản ngân hàng

Nhược điểm của Coinbase

• Hỗ trợ khách hàng chậm chạp
• Thay vì giám sát rộng rãi các giao dịch
• Phí cao hơn một chút

Các bạn có thể tham khảo thêm các sàn khác theo như hình dưới đây và tra cứu chéo thêm các thông tin khác, thí dụ như sàn kucoin củng là một trong những sàn được nhiều người đánh giá như là sàn đánh tin cậy và bảo mật tốt hay sàn Hubio Global có xuất xứ từ Trung Quốc, nên có nhiều người châu Á và VN chọn tham gia.

Tuy nhiên điều quan trọng nhất vẫn là sự đánh giá của riêng bạn trên cơ sở cân nhắc tiêu chí nào là quan trọng nhất đối với bạn. Chúc các bạn chọn lựa đúng sàn giao dịch để khởi đầu hành trình của mình.

(FB Lai Ho)